Νέα κριτήρια ελέγχου για τους επαγγελματίες
Με τη φοροδιαφυγή να υπολογίζεται ότι φθάνει ετησίως στο 4% του ΑΕΠ ή περίπου 9 δισ. ευρώ και την τρόικα να πιέζει ασφυκτικά για καλύτερες επιδόσεις στην αντιμετώπισή της, οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών αξιοποιώντας την τεχνική βοήθεια που παρέχει το ΔΝΤ καταστρώνουν νέο σχέδιο για τον εντοπισμό των αδήλωτων εισοδημάτων το οποίο στηρίζεται σε συγκεκριμένα κριτήρια.Τα νέου τύπου κριτήρια θα χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο που θα διενεργούν οι ελεγκτές από το γραφείο τους και θα βασίζονται στα στοιχεία του «πόθεν έσχες», το οποίο στο εξής θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά και θα ισχύει για όλους, από τις συναλλαγές μέσω πιστωτικών καρτών και τραπεζικούς λογαριασμούς και από την ηλεκτρονική έκδοση και εξόφληση τιμολογίων.
Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με συγκεκριμένα κριτήρια αλγοριθμικού χαρακτήρα θα προσδιορίζουν το ελάχιστο ύψος του εισοδήματος που θα πρέπει να εμφανίζουν στην εφορία οι επαγγελματίες.
Στους σχεδιασμούς του Οικονομικού Επιτελείου βρίσκεται η ενεργοποίηση όλων των ισχυουσών διατάξεων και ενδεχομένως η ενίσχυσή τους με νέες ώστε να δημιουργείται ένα νέο «δίχτυ» σύλληψης της φοροδιαφυγής.
Κριτήρια
Κριτήρια για τον προσδιορισμό ενός ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος θα είναι για παράδειγμα, οι αγορές που πραγματοποιεί η επιχείρηση.
«Δεν μπορεί ένα σουβλατζίδικο να αγοράζει 1.000 πίτες και να δηλώνει ότι έχει πουλήσει 100 σουβλάκια», αναφέρει χαρακτηριστικά αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.
Άλλα κριτήρια θα είναι το πραγματικά καταβαλλόμενο ή το τεκμαρτό ενοίκιο της επαγγελματικής στέγης ή η λεγόμενη μισθωτική αξία της επαγγελματικής εγκατάστασης, τα ελάχιστα όρια αμοιβών των μισθωτών απασχολούμενων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κ.λπ., δηλαδή ποσά που θα προσδιορίζουν για κάθε επιτηδευματία και ελεύθερο επαγγελματία ένα μίνιμουμ εισόδημα, βάσει του οποίου θα θεωρείται ως βιώσιμη η άσκηση του επαγγέλματος. Επιπλέον, το ύψος του ελάχιστου ορίου εισοδήματος θα προσαυξάνεται με κριτήρια την εμπορικότητα της περιοχής στην οποία ασκείται η επαγγελματική δραστηριότητα καθώς και με βάση τα έτη άσκησης και το είδος της δραστηριότητας.
Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα του επιτηδευματία είναι μικρότερο από το ελάχιστο όριο εισοδήματος που θα προσδιορίζουν τα «επαγγελματικά τεκμήρια», αυτός θα φορολογείται με βάση το προσδιοριζόμενο από τα «επαγγελματικά τεκμήρια» εισόδημα.
Στόχος των ρυθμίσεων αυτών θα είναι να πάψει να καταγράφεται το φαινόμενο η συντριπτική πλειονότητα των αυτοαπασχολουμένων να δηλώνει στην εφορία ετήσια εισοδήματα χαμηλότερα των 10.000 ευρώ.
Πέραν των κριτηρίων με βάση τα οποία θα προσδιορίζεται με έμμεσο τρόπο το εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος σχεδιάζει να νομοθετήσει νέες ρυθμίσεις κατά της φοροδιαφυγής, που θα προβλέπουν την υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων «πόθεν έσχες» από όλους τους φορολογούμενους και την κατάργηση των πληρωμών σε μετρητά.
Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που προωθούνται:
1 Κάθε φυσικό πρόσωπο μαζί με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος θα υποβάλει ηλεκτρονικά και μία δήλωση «πόθεν έσχες», στην οποία θα περιγράφει αναλυτικά όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία του και θα δηλώνει ακόμη και τα ποσά των καταθέσεων που έχει στις τράπεζες.
Καταθέσεις στις τράπεζες, τοποθετήσεις σε μετοχές, ομόλογα και αμοιβαία κεφάλαια, συμμετοχές σε εταιρείες οποιασδήποτε νομικής μορφής, οικόπεδα, αγροτεμάχια, πισίνες, Ι.Χ. αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, σκάφη αναψυχής, έργα τέχνης μεγάλης αξίας, δαπάνες για την απόκτηση όλων αυτών των περιουσιακών στοιχείων, έσοδα που εισπράχθηκαν από τη ρευστοποίηση επενδύσεων ή την πώληση περιουσιακών στοιχείων, καθώς και έξοδα διαβίωσης, θα πρέπει να δηλώνονται αναλυτικά από κάθε φορολογούμενο σε ξεχωριστό έντυπο δήλωσης «πόθεν έσχες» που θα συνυποβάλει με τη δήλωση εισοδήματος κάθε χρόνο.
Έλεγχοι
Στόχος είναι η διενέργεια αυτόματου ελέγχου στους φορολογούμενους, προκειμένου να διαπιστώνεται εάν το συνολικό ύψος των δηλωθέντων εισοδημάτων και εσόδων τους είναι τέτοιο που να δικαιολογεί τις αποταμιεύσεις τους, τις δαπάνες απόκτησης των περιουσιακών τους στοιχείων και το επίπεδο διαβίωσής τους.
2 Θα καταργηθούν σταδιακά οι συναλλαγές με μετρητά μέσω της καθιέρωσης της υποχρεωτικής χρήσης του ηλεκτρονικού χρήματος και των δίγραμμων επιταγών. Με την καθιέρωση του ηλεκτρονικού χρήματος ή των δίγραμμων επιταγών, όλες οι συναλλαγές θα έχουν πλέον ονοματεπώνυμο, δηλαδή, σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία των αποδεκτών των χρηματικών ποσών θα καταγράφονται ηλεκτρονικά μέσω του τραπεζικού συστήματος.
Συνεπώς, κάθε είσπραξη ποσού θα πρέπει να έχει πλέον κάποια νόμιμη αιτιολόγηση, αφού θα πρόκειται πλέον για συναλλαγή με άυλο ονομαστικό χρήμα που θα έχει καταγραφεί.
Φοροδιαφυγή στα νησιά
«Πάρτι φοροδιαφυγής» γίνεται στα νησιά και τις τουριστικές περιοχές με 6 στις 10 επιχειρήσεις να μην κόβουν αποδείξεις. Όπως δήλωσε, χθες, ο διευθυντής Ελέγχων του ΣΔΟΕ, Ν. Λέκκας, τον Αύγουστο έγιναν 318 έλεγχοι σε τουριστικές περιοχές και εντοπίστηκαν 195 επιχειρήσεις με παραβάσεις. Δηλαδή, ο μέσος όρος. παραβατικότητας ήταν 61% με 900 παραβάσεις.
Σε δεύτερη φάση το ΣΔΟΕ θα ελέγξει κατά πόσο οι επιχειρηματίες που «πιέζονται» για να εκδώσουν αποδείξεις έχουν αποδώσει το ΦΠΑ. Επίσης όπως είπε ο κ. Λέκκας από τον Οκτώβριο οι έλεγχοι που θα διενεργεί το ΣΔΟΕ στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία θα γίνονται online με τη χρήση φορητών υπολογιστών.
Μέσω των laptop οι ελεγκτές έχουν στη διάθεσή τους, για κάθε ελεγχόμενη επιχείρηση, τα πλήρη στοιχεία του φορολογικού μητρώου της, το ιστορικό παραβάσεων, τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, τα αποτελέσματα διασταυρώσεων, την εικόνα των συμμετεχόντων σ' αυτή φυσικών ή νομικών προσώπων, τα αριθμητικά και λοιπά δεδομένα των δηλώσεων που έχουν υποβληθεί, τα βιβλία και τα στοιχεία που έχουν νόμιμα θεωρηθεί, τα οχήματα που έχει στην κυριότητά της και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή.
Μέσω του συστήματος ELENXIS, αφού εντοπιστούν οι όποιες διαφορές φόρων, εκκαθαρίζονται οι κύριοι και πρόσθετοι φόροι, συντάσσονται εκθέσεις ελέγχου και καταλογιστικές πράξεις, απολογίζεται το ελεγκτικό έργο με το είδος και το ύψος των διαφορών και ενημερώνεται συνεχώς η εικόνα του φορολογούμενου με το ιστορικό ελέγχων του.
Το μέσο ετήσιο δηλωθέν εισόδημα των μισθωτών (οικονομικό έτος 2010) ανήλθε σε 14.913 ευρώ και ήταν υπερδιπλάσιο του αντίστοιχου εισοδήματος που δηλώθηκε από τους μη μισθωτούς/μη συνταξιούχους, το οποίο διαμορφώθηκε σε 6.354 ευρώ.
Το 53% των μισθωτών/συνταξιούχων δήλωσε εισόδημα κάτω του αφορολογήτου ορίου των 12.000 ευρώ.
Το 83% των μη μισθωτών/μη συνταξιούχων (ελεύθεροι επαγγελματίες, επιτηδευματίες, εισοδηματίες, αγρότες) δήλωσε ατομικό εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ.
Περίπου το 85% στο σύνολο των φορολογουμένων δήλωσε εισόδημα κάτω από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδος, το οποίο διαμορφώθηκε σε 21.000 ευρώ το 2008.
ΠΗΓΗ: Ημερησία
