Ο συστημικός κίνδυνος όσον αφορά τη φυγή καταθέσεων από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η πιθανή καθυστέρηση των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου των εγχώριων συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων και η μείωση της εμπιστοσύνης στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο (με έμφαση στο Νότο) είναι οι άμεσες προκλήσεις που δημιούργησε το «εκβιαστικό δίλημμα» που δέχθηκε η κυπριακή κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής προκειμένου να περάσει με νόμο, η επιβολή εφάπαξ φόρου σε όλες τις καταθέσεις στην κυπριακή επικράτεια.
Το δίλημμα ήταν σαφές: «ή κουρεύετε τις καταθέσεις για να αντλήσετε 5,8 δισ. ευρώ ή σταματάμε την παροχή ρευστότητας στις κυπριακές τράπεζες». Ουσιαστικά: «Κούρεμα ή Χρεοκοπία». Το δίλημμα προς την κυπριακή κυβέρνηση ετέθη συνοδευόμενο με επιχείρημα ότι το κυπριακό κράτος δεν αντέχει να εξυπηρετήσει επιπλέον τα 17 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι χρειάζεται να δανειστεί σήμερα. Ως εκ τούτου προτάθηκε στην κυπριακή κυβέρνηση να δανειστεί από τους Ευρωπαίους εταίρους της, μόνο 10 δισ. ευρώ που μπορεί να εξυπηρετήσει και τα υπόλοιπα 5,8 δισ. ευρώ να τα αντλήσει μέσω του φόρου των καταθέσεων. Με την άντληση περί των 5,8 δισ. ευρώ θα καλυφθεί μέρος της επανακεφαλαιοποίησης των κυπριακών τραπεζών.
Η λύση
Στη Σύνοδο Κορυφής μετά το «εκβιαστικό δίλημμα», παρουσιάστηκε μία ολοκληρωμένη λύση για το πώς θα πουληθούν τα υποκαταστήματα των Κυπριακών Τραπεζών στην Ελλάδα. Ο τρόπος πώλησης περιλαμβάνει μία φόρμουλα η οποία καθορίστηκε επίσης από τη Σύνοδο Κορυφής λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα του δυσμενούς σεναρίου της Pimco που έχει διενεργήσει τη μελέτη για την ποιότητα των χαρτοφυλακίων των τριών κυπριακών τραπεζών.
Το σχέδιο πώλησης των κυπριακών υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, περιλαμβάνει τη συγχώνευσή τους σε μία οντότητα και την πώλησή της σε μία ελληνική συστημική τράπεζα.
Χθες, κατέθεσαν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και οι τρεις ελληνικές συστημικές τράπεζες προτάσεις: η Εθνική, η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς. Η αναμέτρηση φαίνεται πως θα περιοριστεί μεταξύ της Alpha και της Πειραιώς αφού η Εθνική τράπεζα βρίσκεται εν μέσω της διαδικασίας συγχώνευσης της με την Eurobank, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη δυναμική διεκδίκηση των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τρεις προτάσεις των ελληνικών τραπεζών έχουν διαφορετικό περιεχόμενο. Η Εθνική και η Alpha Bank ενδιαφέρθηκαν για την Τράπεζα Κύπρου στην Ελλάδα, ενώ η Τράπεζα Πειραιώς για το σύνολο της κυπριακής παρουσίας που αποτελεί το ζητούμενο και από την ελληνική πλευρά, αλλά και από την κυπριακή.
Εφόσον περάσει από την κυπριακή βουλή το νομοσχέδιο για το κούρεμα, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα εισηγηθεί άμεσα προς τους εκπροσώπους των κυπριακών τραπεζών ποια τράπεζα προκρίνει. Στη συνέχεια, εφόσον η εισήγηση εγκριθεί θα απορροφηθούν πάραυτα τα στοιχεία του ενεργητικού των κυπριακών τραπεζών από την ελληνική τράπεζα καθώς ήδη από ελληνικής πλευράς είναι όλα προγραμματισμένα.
Στην περίπτωση κατά την οποία δεν προκριθεί καμία πρόταση, τότε το plan Β (σχέδιο Β) προβλέπει την απορρόφησή των κυπριακών υποκαταστημάτων από το «Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο» και η πώληση του Νέου Τ.Τ. θα γίνει έως το τέλος Ιουλίου.
Η απόφαση του Eurogroup προβλέπει να μην επιβαρυνθεί το ελληνικό δημόσιο χρέος. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι κεφαλαιακές ανάγκες των κυπριακών υποκαταστημάτων στη χώρα μας, υπολογίζονται πάνω από 2 δισ. ευρώ. Αρχικά θα καλυφθούν από κοινού Ελλάδα και Κύπρο, καθώς αυτό επιβάλουν οι κανόνες της γενικής διεύθυνσης ανταγωνισμού της Ε.Ε. κατά τη μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού. Στη συνέχεια, το ΤΧΣ θα λάβει πίσω τα κεφάλαια που έχει συνεισφέρει.
Απομόχλευση
Ο στόχος της αποχώρησης των κυπριακών τραπεζών από την Ελλάδα είναι η απομόχλευση τους (δηλαδή η σημαντική μείωση του ενεργητικού τους). Έτσι, οι τρεις κυπριακές τράπεζες θα απελευθερώσουν εποπτικά κεφάλαια καθώς και ρευστότητας.
Πηγές από την αγορά εκτιμούν ότι την πολιτική αυτή θα προτείνει η τρόικα να εφαρμοστεί και στις ελληνικές τράπεζες. Θα επιβάλει δηλαδή την πώληση θυγατρικών των ελληνικών τραπεζών στις ξένες αγορές, προκειμένου να απελευθερώσουν κεφάλαια, να μειώσουν το ενεργητικό τους και να αποπληρώσουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως εξάλλου κάνουν και πολλές τράπεζες στη Δυτική Ευρώπη χωρίς να τους επιβάλλεται από μνημόνια.
Το «Κούρεμα»
Η πρωτοφανής αυτή ενέργεια, το «κούρεμα» των καταθέσεων, ίσως πλήξει ανεπιστρεπτί την έννοια της ασφάλειας των καταθέσεων και να παρατείνει το χρόνο που θα μπορέσουν οι πιο αδύναμες τράπεζες στην Ευρωζώνη, να επανέλθουν στις διεθνείς αγορές για την άντληση ρευστότητας.
Η αρχική απόφαση προέβλεπε το «κούρεμα» 10% των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ και 6,75% για τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ.
Μέχρι χθες αργά το βράδυ, υπήρχε πυρετός διαβουλεύσεων για την επανεξέταση της κατανομής του φόρου κυρίως για τους καταθέτες από 100.000 και κάτω. Σύμφωνα με υπολογισμούς, εφόσον ο φόρος για την κατηγορία των 100.000 ευρώ και κάτω μηδενιστεί, θα πρέπει να εφαρμοστεί «κούρεμα» περί το 15,2% στις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ προκειμένου να αντληθούν τα 5,8 δισ. ευρώ που ζητούν οι ευρωπαίοι εταίροι.
Οι ευρωπαίοι και το ΔΝΤ ζητούν από την Κύπρο την άντληση των 5,8 δισ. ευρώ, ανεξάρτητα από την κλίμακα που θα χρησιμοποιηθεί.
Καταστήματα
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση «τα καταστήματα στην Ελλάδα των τραπεζικών ιδρυμάτων Τράπεζα Κύπρου, CPB (Λαϊκή Τράπεζα) και Ελληνική Τράπεζα θα παραμείνουν κλειστά στις 19 και 20 Μαρτίου 2013 σύμφωνα με απόφαση των κυπριακών αρχών».
Οι καταθέσεις
Οι συνολικές καταθέσεις στην Κύπρο ανέρχονται σε περίπου 68 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία Ιανουαρίου 2013. Δηλαδή, το σύνολο των καταθέσεων ανέρχεται σε 3,7 φορές του κυπριακού ΑΕΠ. Από τα 68 δισ. ευρώ, τα 23 δισ. ευρώ είναι ρωσικές καταθέσεις σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης Moody's. Οι Έλληνες καταθέτες είχαν μεταφέρει -από ανασφάλεια- στην κυπριακή αγορά περί τα 5 δισ. ευρώ σύμφωνα με τις ίδιες τις τράπεζες, ενώ περί τα 2,7 δισ. ευρώ έχουν επιστρέψει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Ασφάλεια
Οι καταθέσεις των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στη χώρα μας, δεν «κουρεύονται» ανεξαρτήτως ποσού. Κουρεύονται μόνο όλες οι καταθέσεις που διατηρούνται στην κυπριακή επικράτεια. «Από την απόφαση του Eurogroup σχετικά με την Κύπρο εξαιρούνται ρητώς οι καταθέσεις στα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα και διασφαλίζεται απολύτως η σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας.
Οι στόχοι
Οι στόχοι της απόφασης της Συνόδου Κορυφής είναι, κυρίως, η προετοιμασία για τον ενιαίο πανευρωπαϊκό φορέα εποπτείας των τραπεζών, η οποία, μεταξύ άλλων προϋποθέτει τον αποτελεσματικό έλεγχο συστημικών κινδύνων στη λειτουργία των τραπεζών στις χώρες της Ευρωζώνης. Για παράδειγμα, ο υψηλός βαθμός εξάρτησης από καταθέσεις που προέρχονται από μία χώρα (τη Ρωσία) θεωρείται δυνητικά μεγάλος συστημικός κίνδυνος. Παράλληλα, αυτό θα εξυπηρετήσει και την ενίσχυση ελέγχου της κυπριακής οικονομίας από τη Γερμανία.
Από τη Λευκωσία Η κατ' αρχήν απόφαση για απορρόφηση των τριών θυγατρικών τραπεζών της Κύπρου από ελληνικές τελεί εν αναμονή της Λευκωσίας.
Μία οντότητα Το σχέδιο πώλησης των κυπριακών υποκαταστημάτων στην Ελλάδα περιλαμβάνει τη συγχώνευσή τους σε μία οντότητα και την πώλησή της σε μία ελληνική συστημική τράπεζα.
Κλειστές δύο ημέρες Κλειστά σήμερα και αύριο τα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.
Πλήγμα Το «κούρεμα» των καταθέσεων, ίσως πλήξει ανεπιστρεπτί την έννοια της ασφάλειας των καταθέσεων και να παρατείνει το χρόνο που θα μπορέσουν οι πιο αδύναμες τράπεζες στην Ευρωζώνη, να επανέλθουν στις διεθνείς αγορές για την άντληση ρευστότητας.
Διαβουλεύσεις
Μέχρι χθες αργά το βράδυ, υπήρχε πυρετός διαβουλεύσεων για την επανεξέταση της κατανομής του φόρου κυρίως για τους καταθέτες από 100.000 και κάτω. Σύμφωνα με υπολογισμούς, εφόσον ο φόρος για την κατηγορία των 100.000 ευρώ και κάτω μηδενιστεί, θα πρέπει να εφαρμοστεί «κούρεμα» περί το 15,2% στις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ προκειμένου να αντληθούν τα 5,8 δισ. ευρώ που ζητούν οι ευρωπαίοι εταίροι.
ΠΗΓΗ: Ημερησία
